پایان نامه تعارضات حقوق بشر در اسناد بین المللی و فقه اسلام در امور جزایی

پروژه پایانی بررسی تعارضات حقوق بشر در اسناد بین المللی و فقه اسلام در امور جزایی

در این تحقیق مسئله و پرسش اساسی ما این است که میان حقوق اسلامی و حقوق بشر به خصوص در رابطه با امور جزایی چه نسبتی وجود دارد. در این کار سعی خواهیم کرد با توجه به اندیشه های متفکرانی که در این مورد نوشته اند و به بحث نشسته اند، مسئله را پی بگیریم و در نهایت گزارشی ارائه دهیم از نسبت میان حقوق اسلامی و حقوق بشر در امور جزایی.

چکیده

با آگاهی از این که همه ملت ها با پیوندهای مشترک با یکدیگر متحدند و فرهنگ های آنان میراث مشترکی را تشکیل می دهند و نگران از این که این ترکیب ظریف هر لحظه ممکن است از هم بگسلد. اندیشناک از این که طی این قرن میلیون ها کودک، زن و مرد قربانی فجایع و دشمنی های غیر قابل تصوری شده اند که وجدان بشریت از آن به شدت یکه خورده است. با تصدیق به اینکه جرائمی به این سنگینی، صلح، امنیت و آسایش جهان را تهدید می کند. با تایید بر این که شدیدترین جرائمی که موجب نگرانی مجموعه جامعه بین المللی می شود، نباید بدون مجازات بماند و این که لازم است تعقیب موثر مرتکبین آن جرائم با اتخاذ تدابیری در سطح ملی و نیز تقویت همکاری بین المللی تضمین گردد. مصمم بر این که به بی مجازات ماندن مرتکبان این جرائم پایان داده و در نتیجه در پیشگیری از چنین جرائمی مشارکت نمایند. با تاکید دوباره بر مقاصد و اصول منشور ملل متحد، به ویژه این که کلیه دولت ها بایستی از تهدید به استفاده از زور بر ضد تمامیت ارضی یا استقلال سیاسی هر دولتی یا هر روش دیگری که با مقاصد ملل متحد مغایرت داشته باشد، خودداری نمایند. با تاکید در این ارتباط که در این اساسنامه هیچ نکته ای وجود ندارد که بتوان آن را اجازه مداخله یک دولت عضو در یک منازعه مسلحانه یا در امور داخلی دولت دیگر دانست، در حالی که تصمیم گرفته اند، به خاطر رسیدن به این اهداف و مصلحت نسلهای کنونی و آینده، دیوان کیفری بین المللی مستقل دائمی مرتبط با نظام ملل متحد که بر شدیدترین جرائم مورد نگرانی مجموعه جامعه بین المللی صلاحیت دارد، تاسیس نمایند. با تاکید بر این که دیوان کیفری بین المللی که به موجب این اساسنامه تاسیس می شود، تکمیل کننده محاکم کیفری ملی خواهد بود. با تصمیم بر این که احترام دائم به اجرای عدالت بین المللی را تضمین نمایند.

تعریف حقوق بشر

در مفهوم حقوق بشر تعریف واحدی ارائه نشده و توافقی در این مورد وجود ندارد، به بیان کلی حقوق بشر، حقوق بنیادین و انتقال ناپذیر است که برای حیات نوع بشر اساسی تلقی می شود، یعنی مجموعه ای از ارزش ها، مفاهیم، اسناد و سازو کارها است که موضوعشان حمایت از مقام و منزلت و کرامت انسانی است.

هدف و غایت حقوق بشر تضمین حقوق اساسی افراد بوده است. در مقدمه اعلامیه جهانی حقوق بشر آمده است:

(از آن جایی که عدم شناسایی و تحقیر حقوق بشر، منتهی به اعمال وحشیانه ای گردیده است که روح بشریت را به عصیان واداشته و ظهور دنیایی که در آن افراد بشر در بیان و عقیده آزاد از ترس و فقر، فارغ باشند، به عنوان بالاترین آمال بشر اعلام شده است).

منظور از حقوق اساسی افراد، همان حقوق و آزادی های فردی است که عبارتند از: حکومت قانون عادلانه، آزادی بیان و اجتماعات، معنویت جان و مال و آزادی های ویژه ای چون حقوق اقتصادی ، معنویت از تبعیض و حقوق بیگانگان با تمام زیر شاخه ها و چهار چوب های منطقی:

این مفهوم بارها تعریف و باز تعریف شده است و در هر دوره ، مکتب و صاحب نظری از منظر خود به این موضوع نگریسته است و چارچوب آن را تبیین کرده است. تا آنجا که برخی حقوق بشر فعلی را حاصل تفوق و نفوذ فلسفه وا ندیشه های غربی می دانند.

مفاهیم و موضوعات حقوق بشر

حقوق یاد شده در اعلامیه و سایر اسناد مربوط به حقوق بشر شامل سه دسته ذیل ذکر است:

دسته اول: حقوق مربوط به آزادی های فردی همچون حق حیات و سلامت جسمی، حق آزادی عقیده دینی و اخلاقی، حق دفاع از خود در مقابل هم نوعان و یا دولت و حکومت و حق مالکیت خصوصی و شخصی.

دسته دوم:

حقوق مربوط به آزادی های سیاسی شامل: حق ورود و شرکت در امور سیاسی و اجتماعی همچون آزادی مطبوعات، آزادی علوم، آزادی تحقیق و تعلیم، آزادی تجمع و تشکیل جمعیت ها.

دسته سوم: حقوق اولیه اجتماعی انسان

از جمله حق کار، امنیت اجتماعی، خلاقیت های علمی، فرهنگی و اجتماعی و...

حقوق یاد شده در قالب مفاهیم و واژگان حقوقی زیر و مشابه آن بیان شده است:

حق حیات حق دادخواهی عادلانه حق آزادی دینی حق آزادی بیان- حق برابری حق عدالت حق حفظ در مقابل سوء استفاده از قدرت- حق حفاظت در مقابل شکنجه حق حفاظت شرافت و خوش نامی حق پناهندگی حق اقلیت ها.

حق شرکت در حیات اجتماعی-حق تجمع و اعلان حقوق اقتصادی حق حفظ مال حق وظیفه کار- حق فرد بر اشتراک در امور ضروری مادی و معنوی حق بر تشکیل خانواده حقوق زن حق تعلیم و تربیت حق حفظ حیات فردی شخص حق انتخاب آزاد محل زیست

دیدگاه کلی اسلام نسبت به حقوق بشر

بی تردید از دید اسلام، انسان موجودی ارزشمند است که باید به عنوان یک موجود با شعور و دارای اراده و اختیار به دیده احترام به او نگریست. قرآن کریم، خداوند را به لحاظ آفریدن انسان، (احسن الخالقین) نام نهاده و هنگام بیان نقشه خلقت انسان به فرشتگان از او به عنوان خلیفه و جانشین خود یاد می کند و فرشتگان را به سجده و کرنش در برابر او امر می نماید. و بر کرامت و بزرگداشت انسان تصریح می نماید.

آزادی بشر و احترام به حقوق و حیثیت ذاتی انسان و دخالت ندادن عوامل عارضی از قبیل نژاد، زبان، رنگ، ملیت و غیره در اعتبار و امتیاز برای انسانها، دقیقا مورد توجه اسلام است و اساسا فلسفه بعثت پیامبران و بخصوص پیامبر اسلام (ص) آزاد کردن انسان از این گونه قید و بند و توجه دادن او به حیثیت ذاتی و کرامت و شرافت انسانی خویش است. قرآن، پیامبر اسلام را بدین گونه معرفی می کند که: (مردم را به کار نیک دعوت و از کار بد باز می دارد پاکیزه ها را بر آنها حلال و ناپاکها را حرام می کند و بار گران و بندهایی را که بر گردن خود نهاده اند از آنها بر می دارد).فرعون که خود را خدای مردم می خواند، از این جهت که مردم را به دو دسته ممتاز و غیر ممتاز تقسیم کرده و عده ای را از لحاظ طبقاتی بالاتر و عده دیگر را پایین تر قرار داده و محروم و ضعیف نموده است سرزنش کرده و به عنوان طغیانگر از او نام برده و اراده خداوند را به از بین بردن این شیوه و ترتیب حکومت و روی کار آمدن مستضعفین بیان داشته است.

قران در اصل، همه انسانها را در گوهر انسانیت و فضیلت و ارزش و حیثت ذاتی انسان یکی می داند و رنگ و نژاد و قومیت و ملیت را به عنوان وسیله تشخیص حساب می کنند نه امتیاز و برتری.

اسلام دو جنس زن و مرد را نیز در گوهر انسانی و شرافت و کرامت بشری یکی می داند و از این حیث تفاوتی بین آنها قائل نیست، به تعبیر قران هر دو از یک منشا بشری به وجود آمدند و خطابات مربوط به ارزش ذاتی انسان زن و مرد را شامل می شود. در بعضی از آیات تصریح شده که برای ارتقا و کمال انسانی در سایه کار نیک و ایمان و اعتقاد صحیح، مرد و زن یکسان اند: من عمل صالحاّ من ذکر و انثی و هو مومن فلنحیینه حیوه طیبه ولنجزینهم اجرهم باحسن ماکانوا یعملون. اساسا مبارزه پیامبران و بزرگان دینی در طول تاریخ در جهت در هم شکستن امتیازهای طبقاتی و تفاخرات و برتری جویی های ناشی از قومیت، نژاد و ثروت و غیره و ارزش دادن به شخصیت ذاتی انسان و آزادی او بوده است، عبارت معروف علی ابن آبی طالب که : (بنده دیگری مباش در حالی که خدا تو را آزاد آفریده است) تاکید بر توجه دادن انسان به ارزش ذاتی خود و نفی اسارت و بردگی او به هر شکل آن است.

فهرست مطالب پایان نامه

چکیده

فصل اول: کلیات تحقیق (مفاهیم و معانی)

الف- مقدمه

ب- بیان مسئله

ج- اهمیت و ضرورت تحقیق

د- ادبیات تحقیق

ه- اهداف تحقیق

و- سوالات تحقیق

م- فرضیه های تحقیق

ن- تعریف واژه ها و اصطلاحات

ی- روش تحقیق

ط- جامعه آماری، روش نمونه گیری و حجم نمونه (در صورت وجود و امکان)

ظ- روش ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها

تعریف حقوق بشر

بشر

مفاهیم کلیدی حقوق بشر

پیش فرض های معرفت شناختی حقوق بشر اسلام

اصول حقوق بشر اسلامی

کرامت انسانی در منظومه معرفتی اسلام

تعریف کرامت

کرامت انسان درمتون اسلامی

نسبت میان کرامت، عدالت، آزادی وبرابری

نسبت عدالت، نظم و آزادی

دیدگاه کلی اسلام نسبت به حقوق بشر

جایگاه حقوق بشر در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

فصل دوم: دیوان کیفری بین المللی

اساسنامه دیوان کیفری بین المللی

جرم تجاوز

مفهوم جنایات علیه بشریت در ماده() اساسنامه

قتل عمد در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران

شکنجه در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران

مفهوم تجاوز به عنف

مفهوم زجرو آزار

زجر و آزار در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران

مفهوم جنایت تبعیض نژادی

جنایت تبعیض نژادی در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران

مفهوم (دیگر اعمال غیر انسانی مشابه)

فصل سوم: شکنجه و مجازات اعدام و حقوق جزای اختصاصی فرانسه، اردون، لبنان و ایران

کنوانسیون حقوق کودک

کنوانسیون منع شکنجه

منع شکنجه در قوانین اساسی و قوانین عادی

تعریف و انواع شکنجه

تعریف ادبی

تعریف حقوقی شکنجه در اسناد شورای اروپا

بررس تطبیقی مفهوم شکنجه در اسناد سازمان ملل و شورای اروپا

انواع شکنجه

شکنجه جسمی

شکنجه روحی

بررسی وضعیت مجازات اعدام

مجازات اعدام در اسلام و ایران

نظر اسلام و قرآن کریم در مورد اعدام

جرایم مستوجب اعدام در حقوق کیفری اسلام

انواع اعدام های حدی شامل

کیفیت های مشترک مجازات اعدام حدی

اقامه کننده اعدام حدی

اجرای اعدام حدی نسبت به مریض

اجرای اعدام حدی نسبت به مجنون

اجرای اعدام حدی نسبت به زن باردار

علنی بودن مجازات اعدام حدی

نقش مکان در اجرای مجازات اعدام

نقش زمان در اجرای مجازات اعدام حدی

انجام تکالیف مذهبی قبل از اعدام

اجتماع حدود و جمع مجازات ها

کیفیت های مختص اعدام های حدی

حقوق بشر و مجازات مرگ در اسلام

اصول حاکم بر مجازات اسلامی

مجازات مرگ در قوانین ایران

مجازات اعدام در اسناد

بررسی اسناد بین المللی

اعلامیه جهانی حقوق بشر

دیوان کیفری بین المللی

مجازات اعدام در اسناد و معاهدات منطقه ای

اعلامیه جهانی حقوق بشر در اسلام

مجازات های جایگزین اعدام

وضعیت مجازات اعدام در نقاط مختلف جهان

حقوق جزای اختصاصی تطبیقی

کشتار جمعی (ژنوسید)

قتل غیر عمدی

شکنجه و اعمال وحشیانه

مبارزه با مواد مخدر

خودکشی

تبعیض نژادی

جرایم علیه دین و مقدسات دینی

صدمه عمدی به دیگری

جرم زنا

جرم توهین

جرم سقط جنین

توقیف غیر قانونی و آدم ربایی

جرم قوادی

جرایم علیه اشخاص

نفقه قانونی

جرم تکدی گری و گدایی

در مورد مستی

نتیجه گیری

پیشنهادات پژوهشی

مشکلات و محدودیت های پژوهش

منابع